Τι είναι νοημοσύνη;

Μεγάλο το ερώτημα θα μου πείτε για να απαντηθεί!…Σωστό από μία άποψη, αλλά στα πλαίσια ενός προσωπικού χώρου όπου παρατίθενται προσωπικές απόψεις, νιώθω ότι μπορώ να μοιραστώ κάποιες σκέψεις επί του θέματος, χωρίς επ’ ουδενί λόγο να θεωρούμαι αυθεντία πάνω σε αυτό!

Με τα χρόνια στις σπουδές αλλά και από προσωπικές εμπειρίες έχω καταλήξει ότι η νοημοσύνη είναι τελικά ένας συνδυασμός αναγνώρισης προτύπων (pattern recognition) και μνήμης. Παραδόξως (!) αυτό ταιριάζει και με την Wikipedia από ότι βλέπω η οποία σε γενικές γραμμές αναγνωρίζει τη νοημοσύνη σαν: “την ικανότητα να λαμβάνει κανείς πληροφορίες και να τις κατακρατά σαν γνώση ώστε αυτή να μπορεί να εφαρμοστεί σε εξελικτικές συμπεριφορές μέσα σε ένα περιβάλλον ή ένα πλαίσιο”.

Ωραία, αφού ταιριάζει τελειώσαμε! 🙂 Μπα! Ας το πάμε λίγο παρακάτω γιατί όπως φαίνεται υπάρχουν και διαφορές. Καταρχήν εγώ μιλάω για αναγνώριση προτύπων ενώ η Wiki για απλή πρόσληψη πληροφοριών τις οποίες μετά θα κάνει κάποιος γνώση με κάποιον άγνωστο μηχανισμό. Ας αφήσουμε λίγο το polliticaly correct στην άκρη και ας διαπιστώσουμε πως δεν αρκεί να παίρνεις την πληροφορία από το περιβάλλον. Δύο διαφορετικοί άνθρωποι μπορούν να βλέπουν το ίδιο πράγμα και όμως να αντιλαμβάνονται τελείως διαφορετικά τη σημασία του. Βέβαια και οι δύο έχουν νοημοσύνη με την ευρεία έννοια αλλά στις πιο ανεπτυγμένες μορφές της θα αναγνωριστούν τα πρότυπα εκείνα που ταιριάζουν από προηγούμενες εμπειρίες και θα μπορούν να βοηθήσουν στη νέα κατάσταση / πληροφορία.

Οπότε όσο πιο έξυπνος τόσο πιο καλά θα ανταποκριθεί κάποιος σε μια νέα κατάσταση; Όχι απαραίτητα. Γιατί μπορεί να μην έχει πρότερες εικόνες για να συγκρίνει ή μπορεί να τον μπλοκάρουν ψυχολογικοί παράγοντες όπως το άγχος. Για να μην ξεφύγουμε όμως ας αφήσουμε το άγχος για άλλη φορά και ας παραδειγματιστούμε από τα μαθήματα που κάναμε στο σχολείο ή / και στο πανεπιστήμιο. Πόσες μα πόσες φορές δεν έχετε ακούσει τη φράση: Κάν’ το όπως αυτό…(κάτι γνωστό) ή ας δούμε μία αναλογία αυτού (καινούριου) με αυτό (παλιό). Έτσι “χτίζεται” μία “τράπεζα” προτύπων αρκεί βέβαια να υπάρχει η κατάλληλη μνήμη να τη συγκρατήσει.

Άρα όσο πιο πολλά θυμάται κανείς τόσο πιο έξυπνος είναι; Και πάλι όχι απαραίτητα. Γιατί μπορεί απλά να θυμάται πληροφορίες που δεν αποτελούν χρήσιμη πηγή προτύπων. Για παράδειγμα αν έχεις δει και καταγράψει στο μυαλό σου με κάθε λεπτομέρεια όλα τα reality που έχουν παιχτεί στην τηλεόραση αυτό σε κάνει διάνοια; Όχι βέβαια, αν και σε ένα σύγχρονο τηλεοπτικό πάνελ πράγματι μπορεί να περνιέσαι σαν από μηχανής θεός αν προβλέπεις καταστάσεις σε ένα νέο παιχνίδι, απλά και μόνο εφαρμόζοντας την κατανόηση των προτύπων που έχεις αποθηκεύσει.

Σε γενικές γραμμές λοιπόν η νοημοσύνη είναι μια χρυσή τομή ανάμεσα στην αναγνώριση προτύπων και τη μνήμη η οποία συν τω χρόνω μπορεί να αποδώσει και στην εφαρμογή που αναφέρεται η Wikipedia την οποία να πω την αλήθεια δεν την έχω σε πολύ υπόληψη γενικότερα, δεν ξέρω πως την έχω πατήσει σε αυτό το κομμάτι έτσι αλλά τέλος πάντων! Η συμβουλή μου στον εαυτό μου πριν από χρόνια θα ήταν να εφαρμόζω τη γνώση που αποκτώ περισσότερο γιατί και η μνήμη είναι περίεργο πράγμα. Πολύ πιο εύκολα μπορείς να θυμάσαι κάτι που το έχεις κατακτήσει εφαρμόζοντάς το, παρά να το θυμάσαι σαν σκέτη γνώση. Το γνωστό πρόβλημα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος στο σύνολο του θα πει κάποιος και μάλλον θα έχει δίκιο…